Mắt là một trong năm giác quan quan trọng nhất của cơ thể con người. Tuy nhiên, giống như bất kỳ cơ quan nào khác, mắt cũng có thể gặp phải nhiều vấn đề, từ các tật phổ biến như cận thị, viễn thị, loạn thị, đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn như đục thủy tinh thể, glôcôm hay thoái hóa điểm vàng. Việc nhận thức đúng đắn về các tật ở mắt không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe thị lực mà còn giúp phát hiện sớm những vấn đề nghiêm trọng, từ đó có phương pháp điều trị kịp thời.
1. Cận Thị (Myopia)
Nguyên nhân: Cận thị là tình trạng mắt chỉ nhìn rõ vật gần mà không thể
nhìn xa. Nguyên nhân chủ yếu của cận thị là do mắt quá dài hoặc giác mạc cong
quá, khiến cho ánh sáng không hội tụ đúng vào võng mạc mà hội tụ trước võng
mạc.
Triệu chứng: Người bị cận thị thường cảm thấy mờ khi nhìn những vật ở
xa, nhưng vẫn có thể nhìn rõ các vật gần. Triệu chứng này có thể nhẹ hoặc
nghiêm trọng, tùy vào mức độ tật của mắt.
Cách điều trị:
- Kính cận: Đây là phương pháp phổ biến nhất để điều chỉnh tật cận
thị. Kính giúp hội tụ ánh sáng đúng vào võng mạc.
- Phẫu thuật LASIK: Phẫu thuật này giúp điều chỉnh lại hình dạng giác mạc để
ánh sáng hội tụ đúng vào võng mạc, giúp bệnh nhân không cần sử dụng kính.
- Đeo kính áp tròng: Là một lựa chọn khác cho những người không muốn đeo kính
cận.
2. Viễn Thị (Hyperopia)
Nguyên nhân: Viễn thị là trạng thái ngược lại với cận thị. Khi mắt quá
ngắn hoặc giác mạc quá phẳng, ánh sáng hội tụ sau võng mạc thay vì hội tụ lên
đó.
Triệu chứng: Người bị viễn thị thường gặp khó khăn khi nhìn rõ các vật
gần, trong khi khả năng nhìn xa vẫn tốt. Đau mắt, mỏi mắt khi đọc sách hoặc làm
việc gần là những triệu chứng điển hình.
Cách điều trị:
- Kính viễn: Giống như kính cận, kính viễn giúp điều chỉnh tật viễn thị
bằng cách giúp hội tụ ánh sáng đúng vào võng mạc.
- Phẫu thuật LASIK hoặc PRK: Phẫu thuật này có thể giúp điều
chỉnh độ cong của giác mạc, giúp bệnh nhân không còn phụ thuộc vào kính.
- Kính áp tròng: Cũng là một lựa chọn thay thế kính viễn cho những người
muốn tính thẩm mỹ cao.
3. Loạn Thị (Astigmatism)
Nguyên nhân: Loạn thị xảy ra khi giác mạc hoặc thủy tinh thể có hình
dạng không đều, thay vì có hình cầu đều, khiến ánh sáng không hội tụ vào một
điểm duy nhất mà bị chia thành nhiều điểm.
Triệu chứng: Người bị loạn thị thường thấy mờ hoặc biến dạng hình ảnh,
có thể gặp khó khăn khi nhìn rõ các vật ở mọi khoảng cách.
Cách điều trị:
- Kính loạn: Kính được thiết kế đặc biệt với các thấu kính có độ cong
không đều giúp chỉnh lại tật loạn thị.
- Kính áp tròng: Kính áp tròng cũng có thể được làm theo hình dạng đặc biệt
để điều chỉnh loạn thị.
- Phẫu thuật LASIK: Phẫu thuật này có thể giúp điều chỉnh lại hình dạng giác
mạc để giảm thiểu loạn thị.
4. Lão Thị (Presbyopia)
Nguyên nhân: Lão thị là hiện tượng tự nhiên khi tuổi tác tăng lên, thủy
tinh thể trở nên cứng hơn và không thể thay đổi hình dạng linh hoạt như trước.
Điều này khiến khả năng nhìn rõ các vật gần của mắt giảm đi.
Triệu chứng: Người bị lão thị thường gặp khó khăn khi đọc sách, sử dụng
điện thoại hoặc làm việc gần. Họ phải nheo mắt hoặc đẩy vật ra xa để nhìn rõ hơn.
Cách điều trị:
- Kính đọc: Kính này giúp người bị lão thị có thể đọc sách hoặc làm
việc gần mà không gặp khó khăn.
- Kính đa tròng: Đây là loại kính kết hợp nhiều độ điều chỉnh khác nhau,
giúp người dùng nhìn rõ cả gần và xa.
- Phẫu thuật thay thủy tinh thể: Một số phương pháp phẫu thuật có
thể thay thủy tinh thể cũ bằng thủy tinh thể nhân tạo, cải thiện khả năng nhìn
gần.
5. Đục Thủy Tinh Thể (Cataract)
Nguyên nhân: Đục thủy tinh thể xảy ra khi thủy tinh thể trong suốt của
mắt bị mờ đục theo tuổi tác hoặc các yếu tố bên ngoài như chấn thương mắt, tiểu
đường, hoặc việc tiếp xúc lâu dài với ánh sáng mặt trời.
Triệu chứng: Người bị đục thủy tinh thể thường có cảm giác mờ mắt, nhìn
các vật như qua lớp sương mù. Họ cũng có thể gặp khó khăn khi lái xe vào ban
đêm, khi thấy các đèn pha xe cộ bị chói.
Cách điều trị: Phẫu thuật thay thủy tinh thể - Đây là phương pháp
điều trị duy nhất cho đục thủy tinh thể. Bác sĩ sẽ loại bỏ thủy tinh thể mờ và
thay thế bằng một thủy tinh thể nhân tạo.
6. Glôcôm (Glaucoma)
Nguyên nhân: Glôcôm là một nhóm bệnh về mắt đặc trưng bởi sự tăng nhãn
áp, có thể làm tổn thương dây thần kinh thị giác và dẫn đến mù lòa nếu không
được điều trị kịp thời. Nguyên nhân chủ yếu là do sự tắc nghẽn dòng chảy của
chất lỏng trong mắt, gây ra sự tích tụ áp lực.
Triệu chứng: Các triệu chứng của glôcôm thường phát triển chậm và có
thể không rõ ràng trong giai đoạn đầu. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể
cảm thấy mờ mắt, mất dần tầm nhìn ngoại vi và có cảm giác áp lực trong mắt.
Cách điều trị:
- Thuốc nhỏ mắt: Các thuốc nhỏ mắt giúp giảm nhãn áp và kiểm soát tình
trạng bệnh.
- Phẫu thuật hoặc laser: Trong một số trường hợp, phẫu
thuật hoặc sử dụng laser có thể được áp dụng để giảm nhãn áp và ngăn ngừa tổn
thương thêm cho dây thần kinh thị giác.
7. Thoái Hóa Điểm Vàng (Macular Degeneration)
Nguyên nhân: Thoái hóa điểm vàng là một bệnh về mắt phổ biến ở người
cao tuổi, đặc biệt là những người trên 50 tuổi. Bệnh này ảnh hưởng đến điểm
vàng (macula) trong võng mạc, là khu vực chịu trách nhiệm cho tầm nhìn trung
tâm và chi tiết.
Triệu chứng: Người bị thoái
hóa điểm vàng
có thể gặp khó khăn khi nhìn các vật chi tiết như đọc sách, nhận diện khuôn
mặt, hoặc lái xe. Tầm nhìn trung tâm bị mờ hoặc có thể có vùng tối trong tầm
nhìn.
Cách điều trị:
- Thuốc tiêm vào mắt: Các loại thuốc có thể được tiêm vào mắt để làm chậm sự
tiến triển của bệnh.
- Laser:
Một số phương pháp laser có thể giúp làm giảm sự phát triển của các mạch máu
bất thường trong mắt.
- Phẫu thuật: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể
được áp dụng để điều trị bệnh.
8. Mắt Hồng (Conjunctivitis)
Nguyên nhân: Mắt hồng là một tình trạng viêm của kết mạc, lớp màng mỏng
bao phủ bề mặt bên ngoài của mắt và mi mắt. Nguyên nhân phổ biến là nhiễm vi
khuẩn, virus, dị ứng hoặc tiếp xúc với các chất kích thích.
Triệu chứng: Mắt đỏ, ngứa, chảy nước mắt và có cảm giác cộm hoặc có
chất nhầy dính ở mắt là các triệu chứng điển hình.
Cách điều trị:
- Thuốc nhỏ mắt: Tùy thuộc vào nguyên nhân, thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc
thuốc chống viêm có thể giúp điều trị.
- Chườm ấm: Để giảm triệu chứng ngứa và kích ứng, chườm ấm có thể giúp
làm dịu mắt.
Kết Luận
Các tật và bệnh lý về mắt có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến
chất lượng cuộc sống nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc thăm
khám mắt định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm các vấn đề về mắt và ngăn
ngừa những biến chứng nghiêm trọng. Ngoài ra, việc chăm sóc mắt đúng cách, bảo
vệ mắt khỏi các yếu tố gây hại như ánh sáng mạnh, bụi bẩn, và thường xuyên nghỉ
ngơi khi làm việc lâu với màn hình máy tính cũng là những thói quen rất quan
trọng giúp duy trì sức khỏe mắt lâu dài.
